Utrecht is de snelst groeiende stad van Nederland. De komende vijftien jaar groeit de stad van 340.000 naar 410.000 inwoners. In 2040 wonen er in Utrecht ruim 425.000 inwoners! In de Ruimtelijke Strategie Utrecht (RSU) maakt Utrecht de keuze om de groei op te vangen in bestaand stedelijk gebied. Utrecht wil daarbij zorgen dat de stad gezond, aantrekkelijk en leefbaar blijft. Door te kiezen voor inbreiding wordt het groen rondom de stad gespaard. We richten ons op vier prioritaire gebieden: de Merwedekanaalzone, het Stationsgebied, Leidsche Rijn en Utrecht Science Park. In dit hoofdstuk wordt de hoofdopgave in ieder prioritair gebied omschreven en de belangrijkste mijlpalen in 2016 benoemd. Vervolgens wordt het perspectief voor 2017 en de daarop volgende jaren geschetst. Ook wordt de relatie gelegd met de investeringsimpuls als onderdeel van de investeringsstrategie bij de Ruimtelijke Strategie Utrecht.

De nota ‘Ruimtelijke Strategie 2016: Utrecht kiest voor gezonde groei!’ heeft het verder bouwen aan Leidsche Rijn als uitgangspunt. Het prioritaire gebied Leidsche Rijn Centrum wordt aangegeven als één van de drie economische ontwikkelingsgebieden van Utrecht. In Leidsche Rijn zijn tot aan begin 2017 ongeveer 22.600 woningen gerealiseerd of in aanbouw. De komende jaren komen daar nog ongeveer 9.000 woningen bij. Van de geplande ruim 700.000 m2 kantoorvloeroppervlakte is inmiddels ongeveer 40 procent gerealiseerd. Ook is er nog bijna 60 hectare bedrijfsterrein beschikbaar, terwijl er sinds 1997 al een vergelijkbare hoeveelheid is uitgegeven.

De hoofdinfrastructuur is volledig operationeel, nadat eind 2016 het oostelijk deel van de Vleutensebaan en de HOV-baan door Leidsche Rijn Centrum in gebruik zijn genomen. Onder grote publieke belangstelling is de Dafne Schippersbrug ingehesen. In 2016 is in Leidsche Rijn Centrum de realisatie van de bovenbouw van het kernwinkelgebied gestart. De eerste 88 woningen zijn in de verkoop gegaan en binnen korte tijd verkocht. In totaal zijn in Leidsche Rijn in 2016 656 woningen in aanbouw genomen. We hebben diverse tenders gehouden voor projecten in Het Zand, Hoge Weide, Terwijde, Leidsche Rijn Centrum en het Máximapark en de benodigde delen gefaseerd bouwrijp gemaakt. Voor Leeuwesteyn en Rijnvliet hebben we een bestemmingsplan gemaakt en voor Rijnvliet bestekken voor het bouwrijp maken van de eerste fase. Het bestemmingsplan Leidsche Rijn Centrum Oost is vastgesteld.Eind 2016 is gestart met de bouwplaats inrichting ten behoeve van de bouw van 510 tijdelijke sociale huurwoningen en Skaeve Huse bij Leidsche Rijn Centrum Oost. In Leeuwesteyn is de voorbereiding gestart voor het bouwrijp maken van het gebied met het vellen van bomen en de ophoging van de eerste delen van het gebied.

Eind 2017 wordt het eerste deel van de woningen in Leidsche Rijn Centrum opgeleverd. In het laatste kwartaal van 2017 gaat met de Jumbo ook de eerste winkel in het centrumgebied open. In het tweede kwartaal van 2018 volgt de rest van het kernwinkelgebied. In Leidsche Rijn Centrum Noord worden in 2017 woningen gebouwd die het jaar daarop worden opgeleverd. In 2018 start ook de bouw van de eerste sociale huurwoningen in Leidsche Rijn Centrum. Bouw en oplevering van woningen vindt in 2017 verder vooral plaats in Hoge Weide, Grauwaart (2e fase), Het Zand, Terwijde, Vleuterweide en het Máximapark (Park Zuid).
Voor Haarrijn is besluitvorming over de realisatie van ongeveer 610 woningen in voorbereiding. De eerste fasen van de nieuwe deelgebieden Rijnvliet, Leeuwesteyn en Leidsche Rijn Centrum Oost worden bouwrijp gemaakt. In totaal gaat het in deze gebieden om de bouw van 3.000 woningen. Voor deze gebieden worden in 2017 warmteplannen vastgesteld, waarbij bewoners de keuze wordt geboden gebruik te maken van het stadsverwarmingsnet of van alternatieven voor de levering van warmte en energie. Criterium bij de beoordeling is met name de beperking van de CO2-uitstoot. Bij zowel de planvoorbereiding, de participatie als het besluitvormingstraject is veel aandacht besteed aan gezonde verstedelijking, inpassing van groen en (bij Rijnvliet) de realisatie van een voedselbos. Voor Rijnvliet zijn al afspraken met ontwikkelende partijen gemaakt. Voor Leeuwesteyn en Leidsche Rijn Centrum Oost worden de eerste projecten in 2017 getenderd. Het bouwrijp maken van het gebied Hooggelegen (bedrijventerrein tussen de Letchertweg en de A2) volgt op het bouwrijp maken en het beschikbaar komen van grond uit Rijnvliet. Voor Hooggelegen wordt met een ontwikkelaar een intentieovereenkomst voorbereid. Er wordt gestudeerd op de ontwikkelingsmogelijkheden van Leeuwesteyn-zuid. In Grauwaart wordt dit jaar gestart met de bouw van de laatste woningen. Ook in Langerak wordt het laatste bouwveld ingevuld.

In 2017 voorzien we na de vastgoedcrisis de eerste initiatieven voor vestiging van nieuwe kantoren in Leidsche Rijn Centrum Noord en Papendorp. Uitgifte van bedrijfsterrein concentreert zich in Haarrijn en Oudenrijn.



Via deze link kunt u alle projecten in dit gebied bekijken.

Het doel van de ingrijpende vernieuwing en uitbreiding van het Stationsgebied is om, gezien de groei van de stad, in een periode van dertig jaar het centrum van Utrecht te vergroten en het historische centrum te verbinden met een nieuw, gezond, duurzaam en hoogstedelijk deel aan de Jaarbeurszijde.

cu2030.nl

Al vanaf het moment dat de eerste schop de grond in ging voor het vervangen van de singelgracht door asfalt, de eerste palen werden geslagen voor de bouw van Hoog Catharijne en de vergroting van het station, heeft de stad ervaren hoe hard de scheiding was tussen de historische binnenstad en het gebied rond het station. Weliswaar steeg het aantal reizigers en was het winkelcentrum economisch gezien een groot succes, maar door de wijze van bouwen was er door de jaren heen meer verloedering, overlast en onveiligheid. Samen met de inspanningen van de partners is de leefbaarheid en de veiligheid structureel verbeterd. Er is meer ruimte voor cultuur en horeca. Het water is -op het laatste deel na- al terug in de singel. En hoewel het Station af is werken we nog hard door aan de verbetering van de bereikbaarheid. De aanleg van het definitieve bus- en tram station aan de Centrumzijde is hiervan de grootste uitdaging.


cu2030.nl

Tegelijkertijd maken we het gebied een stuk duurzamer, scheppen we steeds meer ruimte voor fietsers en voetgangers – de Moreelsebrug is daar een goed voorbeeld van - en faciliteren we de groei van het openbaar vervoer. We bouwen in totaal ongeveer 5.500 woningen, waarvan 3.000 in het (hoogstedelijke) Beurskwartier. Het Stationsgebied is, landelijk gezien, één van de meest kansrijke kantorenlocaties. De realisatie van het Stationsgebied gebeurt  in samenwerking met Klépierre, NS, ProRail, Rabobank en Jaarbeurs. Inmiddels zijn ook nieuwe ontwikkelaars en beleggers bij deze samenwerking aangehaakt zoals het Rijksvastgoedbedrijf, ABC Planontwikkeling, Dura Vermeer/Vorm, CBRE, Amrâth en Wessels Zeist.

In de Eerste Fase Stationsgebied werken we nu concreet en zichtbaar toe naar een aantrekkelijk gebied waarin de opgeleverde stationshal en stationspassage, de Moreelsebrug (en HOV banen), een kwalitatief hoogwaardig ingericht openbaar gebied met aantrekkelijke pleinen (Jaarbeursplein, Stadsplateau, Stationsplein, Vredenburgplein en Smakkelaarsveld), gebouwde stallingsvoorzieningen voor 33.000 fietsen, vermindering van autoasfalt ten gunste van groen en water (herstel Catharijnesingel en Leidsche Rijn) een grote rol spelen. Met de dit jaar nieuw op te leveren woningen en winkels aan het Vredenburgplein is een essentiële schakel tussen oud en nieuw voor de komende honderd jaar vormgegeven.

cu2030.nl

2016 was het meest intensieve bouwjaar tot nu toe in het Stationsgebied, zowel op het gebied van infrastructuur & openbare ruimte als voor de vastgoedprojecten. Aan de oostzijde is gestart met de bouw van het bus-/tramstation met hier bovenop Het Platform (voorheen Zuidgebouw). Een gebouw met hoofdzakelijk appartementen. Door de verschuiving van de busbaan richting busstation Centrumzijde naar de definitieve plek, parallel aan spoor 1, is er ruimte om het eerste deel van de fietsenstalling Stationsplein af te bouwen. In 2016 zijn ook de bouw van het Paviljoen, het Voorzetgebouw en van Het Platform van start gegaan en alle ontwikkelingen op en aan Stationsplein-Oost. Het Entreegebouw, het Poortgebouw en Bruggebouw (ontwikkelingen van Klépierre rond de Catharijnesingel) zijn al langer in uitvoering. De parkeergarage Catharijnesingel is in 2016 opgeleverd. Het fietspad vanaf de Van Sijpesteijntunnel naar het Vredenburg is rechtgetrokken onder het nieuwe viaduct door. En het water in de singel is doorgetrokken tot voorbij het terras van TivoliVredenburg.

cu2030.nl

Aan de andere kant van het station is, in de eerste helft van 2016, volop doorgebouwd, zodat het definitieve busstation aan de Jaarbeurszijde op 2 juli in gebruik kon worden genomen. Verder wordt intensief gewerkt aan de parkeergarage onder het Jaarbeursplein en de uitbreiding van het plein zelf. De nieuwe stationshal van Utrecht Centraal is in december feestelijk geopend.

Eind december is de Moreelsebrug opgeleverd en liet direct de meerwaarde zien van de zo gewenste extra verbinding over het spoor. Veel mensen maken inmiddels gebruik van de verbinding tussen Dom en Rabotoren. De brug is een nieuwe schakel in het netwerk van hoofdfietsroutes. Ook is in 2016 begonnen met de bouw van het World Trade Centre en de verbouwing en vergroting van de Knoopkazerne tot Rijkskantoor de Knoop. De bouw van de eerste deelontwikkeling aan de van Sijpesteijnkade met appartementen, inclusief de herontwikkeling van het monument is voorbereid. De sloop van de oude woningen heeft inmiddels plaatsgevonden. De grote bioscoop van Kinepolis (14 zalen) draait sinds 8 maart 2017 volledig, inclusief het foodcourt. De bouw van fietsenstalling de Knoop is begonnen en er wordt verder gewerkt aan het Stadsplateau. Nieuw groen groeit bij de kades en groenstroken langs de ‘nieuwe’ singel en op de Moreelsebrug. Ondanks al deze bouwwerkzaamheden is dit intensief gebruikte gebied goed toegankelijk gebleven tijdens de werkzaamheden. In de opdrachten wordt het aspect Social Return nadrukkelijk meegenomen, dit fungeert als vliegwiel om mensen aan de slag te helpen.

cu2030.nl

Programmatabel Stationsgebied Fase 1

De programmatabel is ten opzichte van 2016 beperkt gewijzigd: op basis van het raadsbesluit op 15 september 2016 inzake de uitgifteovereenkomst hotel-woningen Amrâth is het totale aantal m2 hotelvolume uitgebreid van 29.000 naar 34.450. Voor het overige is de tabel ongewijzigd gebleven.
De tabel is gebaseerd op het vastgestelde Structuurplan van december 2006. Momenteel wordt gewerkt aan de Omgevingsvisie Beurskwartier en Lombokplein, waarin onder meer de programmering aan de orde komt. Op basis daarvan zal te zijner tijd een uitsplitsing gemaakt worden van de programmatabel fase 1 en fase 2 en ter besluitvorming worden voorgelegd, waarin ook de onderlinge uitwisselbaarheid zal worden aangegeven.

Tweede Fase: Beurskwartier en Lombokplein
2016 (en begin 2017) hebben in het teken gestaan van de totstandkoming van de Omgevingsvisie (voorheen structuurvisie) Beurskwartier en Lombokplein. Er zijn ongeveer 100 gesprekken met stakeholders gevoerd, er heeft een breed opgezet en diepgaand stadsgesprek plaatsgevonden, en er vonden twee kleinere vervolg-stadsgesprekken, drie klankbordbijeenkomsten en een tweetal bewonersavonden Croeselaan plaats. Het Stadslab op de tweede verdieping van het Stadskantoor werd hiervoor opgericht; daar vonden meer dan 80 gesprekken met de meest uiteenlopende groepen plaats. Daarnaast zijn er diverse onderzoeken uitgevoerd.
De participatiegesprekken en de onderzoeken hebben in eerste instantie geleid tot een zevental keuzedocumenten: identiteit, structuur, stad op ooghoogte, gezondheid, duurzaamheid, mobiliteit en ontwikkelstrategie. Over deze onderwerpen kregen burgers en politici de kans zich een mening te vormen. Vervolgens zijn deze meningen tegen het licht gehouden en tegen elkaar afgewogen, wat heeft geleid tot een concept omgevingsvisie Beurskwartier/Lombokplein. Randvoorwaarden en deelprojecten, zoals tijdelijke maatregelen op het Westplein, placemaking en de expeditiebrug over het Merwedekanaal werden opgestart of gecontinueerd.

Woorden als groots en meeslepend moeten we niet al te vaak gebruiken, maar ze zijn in 2017 wel van toepassing op het Stationsgebied van Utrecht. De ambitie is om het onvolprezen historische centrum van de stad te verbinden met het Beurskwartier en Lombok, zodat er, in de loop naar 2030, één groot centrum zal ontstaan aan weerszijden van het spoor. De inpassing van de Uithoflijn, de vele vastgoedontwikkelingen en de bouw van extra fietsenstallingen zijn grote uitdagingen bij het bouwen in een functionerend gebied. Dit najaar opent het eerste deel van de fietsenstalling onder het Stationsplein. Maar liefst 9000 fietsen kunnen dan inpandig geparkeerd worden. Eind dit jaar volgt de afwerking van het eerste deel van het Stationsplein zelf. De nieuwe Knoopstalling voor ruim 3.000 fietsen, opent ook eind 2017. Daarnaast lopen er in 2017 verschillende participatietrajecten: Smakkelaarsveld, Catharijnesingel en Vredenburgplein.

cu2030.nl

Het Noordgebouw, het Platform, de bebouwing Sijpesteijnkade, het WTC en Rijkskantoor de Knoop zijn voorbeelden van grote vastgoedontwikkelingen die dit jaar in uitvoering zijn. Daarbij vergt het intensieve werken in het hart van de stad de permanente aandacht voor omgevingsmanagement en actieve communicatie.

Ook nu zijn de balansen voor de bomen in het Stationsgebied en van het fietsparkeren weer geheel geactualiseerd. Via de links kunt u de bomenbalans en fietsparkeerbalans vinden.

Verknoping tram, fietsenstalling, het Paviljoen, Voorzetgebouw Hoog Catharijne Noordgebouw, Het Platform en het Stationsplein
Het wordt een intensief jaar voor dit compacte gebied in de Eerste Fase. Voor de inpassing van de tram, voor de fietsen en voor de dagelijkse gebruikers. Logistiek een zeer grote puzzel voor overheden en marktpartijen, met bijbehorende risico’s. Wenkend perspectief: de opening van de grootste fietsenstalling, als symbool van het meest slimme en meest duurzame stadsvervoer. In 2017 opent het eerste deel van ’s werelds grootste fietsenstalling met de ruim 9000 plaatsen, is eind dit jaar het plein inclusief het ‘bollendak’ klaar en zijn de gebouwen er om heen volop in aanbouw. De oude traverse (de ‘patatgoot’) is eind dit jaar gesloopt en de bouw van de geïntegreerde tafel voor Het Platform en tram/busstations is recent gestart.

cu2030.nl

Jaarbeursplein en omgeving
Eind januari is gestart met de sloop van de gebouwen aan de Van Sijpesteijnkade waardoor in het eerste kwartaal van 2017 de bouw kon starten van de eerste deelontwikkeling aan de van Sijpesteijnkade met appartementen, inclusief de inpassing van het monument. Het ontwerpbestemmingsplan voor de ontwikkeling van het Amrâth hotel/woningen met circa 250 hotelkamers en ruim 330 appartementen is dit voorjaar ter inzage gelegd.
De onderwater betonvloer van de in aanbouw zijnde Jaarbeurspleingarage is gestort waardoor dit jaar gestart kan worden met de bouw van de garage.  De verdere herinrichting van de Croeselaan is in voorbereiding en er wordt eind dit jaar gestart met de uitvoering. De opleveringen van de parkeergarage, het vernieuwde Jaarbeursplein en de Croeselaan worden in de eerste helft van 2018 verwacht.
Gezond, duurzaam en groen staan centraal in het multifunctionele vastgoedproject Healthy Urban Quarter van 50.000 tot 70.000 m2 b.v.o., dat als pilot fungeert en waarin de ambities van de Tweede Fase van het Stationsgebied samen komen met slimme en innovatieve oplossingen voor de specifieke uitdagingen die de locatie kent, zoals een levendige plint met een publiekstrekker, de energiebalans, de parkeerbalans, het windklimaat en de geluidscontouren. De tender is in het najaar van 2016 gestart; de belangstelling in de markt was bijzonder groot. Inmiddels worden dialooggesprekken gevoerd met een viertal geselecteerde partijen. Medio 2017 vindt de voorlopige gunning plaats.

cu2030.nl

Continue aandacht voor omgevingsmanagement en communicatie
Bouwen in het hart van de stad vraagt om continue aandacht voor de omgeving. Vertellen wat je doet, hoe je dit doet, een luisterend oor bieden, netjes werken, zijn slechts aan aantal ingrediënten om dit waar te maken. De intensieve samenwerking tussen de afzonderlijke projecten, de uitvoeringscoördinatoren, de gebiedscommunicatie in combinatie met 24/7 alert zijn, dragen hier aan bij. Essentieel hierin is elkaar aanspreken op houding en gedrag en gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor het geheel willen dragen. Een groot deel van de communicatie verzorgen we samen met de grote partijen om ons heen.
Het Infocentrum op de begane grond vervult voor duizenden bezoekers uit binnen- en buitenland een belangrijke PR-functie voor de stad.

Participatieve aanpak Smakkelaarsveld en Catharijnesingel
Voor zowel het Smakkelaarsveld als het tweede, zuidelijk deel van de Catharijnesingel werken we aan een aanpak van de participatie. Voor Catharijnesingel geldt dit voor de kaders waarbinnen het ontwerp en de realisatie plaatsvinden. Deze worden bepaald en vastgesteld in samenspraak met interne en externe stakeholders (omwonenden, stichtingen, bedrijven). Eind dit jaar starten de voorbereidende werkzaamheden.
Voor Smakkelaarsveld is in maart 2016 door de raad de voorkeur uitgesproken voor het model ‘Park+’ (park en vastgoedontwikkeling), waarbij ontwikkeling van het gebied als integraal onderdeel van de stad het uitgangspunt is. En daarbij de opdracht een marktconsultatie te houden waarbij verschillende wensen en voorstellen uit de raad worden meegenomen en -gewogen. Dit zijn o.m.: de doorgetrokken Leidsche Rijn, een groen park, een duurzaam woonprogramma met eventueel aanvullende programma-onderdelen, vernieuwende mobiliteitsconcepten en een overkluizing van de trambaan. Voor de zomer zal de uitkomst van alle analyses en consultaties aan de raad worden gestuurd. Daarna kunnen de uitvraag en de participatie starten.

cu2030.nl

Omgevingsvisie Lombokplein – Beurskwartier
Als vervolg op de vaststelling van de Toekomstvisie (2015) en de Ontwikkelovereenkomst  met de Jaarbeurs (2016) is een uitvoerig proces doorlopen voor het opstellen van de Omgevingsvisie (Structuurvisie).
Deze omgevingsvisie zal in 2017, samen met de milieueffectrapportage (m.e.r.) ter visie worden gelegd en rond de zomer aan de raad ter vaststelling worden aangeboden.
Afhankelijk van deze besluitvorming in de Raad en de financiële dekking onder met name het Lombokplein, kan de planvorming voor het Lombokplein –waaronder het bevaarbaar maken van de Leidsche Rijn- nog eind 2017 ter hand worden genomen. De volgende stap is dan, in een open planproces, het opstellen van een Stedenbouwkundig/Maatschappelijk Programma van Eisen en een bestemmingsplan. De fysieke bouwopgave (onder meer 3.500 woningen) zal daarna, in de periode tot 2030 worden gerealiseerd.

Via deze link kunt u alle projecten in dit gebied bekijken.

De Merwedekanaalzone is in de RSU aangewezen als één van de prioritaire verdichtingslocaties. De komende vijftien jaar verandert de Merwedekanaalzone in een hoogstedelijke, gezonde stadswijk. De focus daarbij ligt in de deelgebieden 4, 5 en 6 (tussen de Van Tellegenlaan en de rijksweg 12).

De Merwedekanaalzone is al in transformatie. De afgelopen jaren zijn de Villa Jongerius en de Cereol fabriek gerenoveerd en getransformeerd tot (horeca)voorzieningen. Met de oplevering van City Campus Max en Pax en Lux zijn zo’n 1.260 studenten- en startersappartementen en middeldure huurwoningen toegevoegd. In de periode tot 2030 worden in de deelgebieden 4, 5 en 6 zo’n 6.000 tot 10.000 woningen gerealiseerd. De bouw van woningen wordt gecombineerd met die van stedelijke functies zoals scholen, kleine bedrijven en hoogwaardige openbare ruimte en groen.

In 2016 is gestart met een milieueffectrapportage (m.e.r.) en een omgevingsvisie om te onderzoeken hoe het gebied getransformeerd kan worden. Centrale vragen zijn: hoe geven we vorm aan de ambitie ten aanzien van gezonde verstedelijking en hoe gaan we om met mobiliteit en energie? Daarnaast zijn mijlpalen behaald bij projecten zoals het voormalige Defensieterrein aan de Overste den Oudenlaan. In juli 2016 is het Stedenbouwkundige Programma van Eisen (SPvE) voor dit project vastgesteld in de gemeenteraad met een woningbouwprogramma tussen de 450 en 500 woningen. In december 2016 heeft de gemeenteraad het bestemmingsplan Wilhelminawerf vastgesteld. Hiermee is de weg vrij voor de realisatie van 170 woningen met een binnenhaven en een horecavoorziening.

Foto: Aad van Andel, Rijksvastgoedbedrijf

In de Merwedekanaalzone, deelgebied 5 (tussen Wilhelminalaan en Beneluxlaan) vindt overleg plaats tussen de eigenaren, ontwikkelaars, gebruikers, provincie en gemeente over de transformatie van het deelgebied met ongeveer 6.000 woningen. De eigenaren hebben een opdracht verleend aan een externe architect en een stedenbouwkundig bureau voor het opstellen van een stedenbouwkundig plan voor deelgebied 5. Daarbij zijn ook een verkeersadviesbureau, een financieel adviesbureau en een landschapsarchitect ingeschakeld. De tijdelijke functies in deelgebied 5 zoals de Alchemist, Vechtclub XL, La Lotta en de Stadstuin geven nu kwaliteit aan het gebied. Bij de stedenbouwkundige uitwerking wordt onderzocht of deze functies een duurzame plek kunnen krijgen. Bij de verdere transformatie is een aantal randvoorwaarden essentieel: de toekomst van de tippelzone, het verplaatsen van de busstalling en het laten verdwijnen van milieuzoneringen onder andere door het beëindigen van een LPG-vulpunt.

Met de ambitie om 6.000 tot 10.000 woningen in de drie deelgebieden 4, 5 en 6 toe te voegen, is het verplicht een milieueffectrapportage op te stellen voor de Merwedekanaalzone (wettelijk verplicht vanaf 2.000 woningen). Met behulp van een m.e.r. wordt de milieutechnische haalbaarheid van de plannen voor een gemengde stedelijke wijk onderzocht. Hiermee is de m.e.r. een belangrijk hulpmiddel voor de gemeente (en de betrokken stakeholders) om de juiste randvoorwaarden voor een duurzame en gezonde stedelijke ontwikkeling te formuleren. Dit is op korte termijn belangrijke informatie bij de verdere uitwerking van de Omgevingsvisie, de plannen voor het Defensieterrein en de stedenbouwkundige uitwerking in deelgebied 5 (tussen de Alchemist en Max). In het tweede kwartaal van 2017 wordt het milieueffectrapport afgerond. Hierna start de besluitvorming.

Parallel aan de m.e.r. wordt gewerkt aan een omgevingsvisie voor de deelgebieden 4, 5 en 6. Voor de omgevingsvisie wordt eerst een ruimtelijke agenda opgesteld. Hierin staan onder meer de vraagstukken die leidend zijn voor de hoofdambitie en niet door vigerend beleid worden afgedekt. Deze ambitie en de mogelijkheden van realisatie gaat de gemeente verder onderzoeken en voorleggen aan de stad in het kader van ‘samen stad maken’ (onder meer door het voeren van  stadsgesprekken). Eind tweede kwartaal van 2017 wordt de omgevingsvisie Merwedekanaalzone afgerond. Hierna start de besluitvorming.

Deelgebied 4
In 2017 wordt een bestemmingsplan voor het Defensieterrein opgesteld. De planning is dat de besluitvorming in de pas loopt met de besluitvorming m.e.r. en ruimtelijke agenda Merwedekanaalzone. Vooralsnog is de behandeling in de raad gepland eind 2017. De uitvoering van het plan Kanaalweg 59 / Wilhelminawerf wordt na vaststelling van het bestemmingsplan in 2017 ter hand genomen.

Deelgebied 5
Parallel aan de verdere uitwerking van de Omgevingsvisie Merwedekanaalzone wordt – samen met eigenaren - gewerkt aan een stedenbouwkundig plan voor deelgebied 5. Medio 2017 is dit plan gereed. Insteek is dat de besluitvorming in de pas loopt met de besluitvorming Omgevingsvisie Merwedekanaalzone. Vooralsnog is de behandeling in de raad gepland eind 2017.

Deelgebied 6
In deelgebied 6 (tussen Beneluxlaan en A12) wordt een aantal initiatieven voor transformatie naar woningbouw concreter. Het kantoor Vliegend Hertlaan 1 wordt getransformeerd naar studio’s en voor het naastgelegen kantoorpand aan de Eendrachtlaan is een bouwenvelop in voorbereiding voor een sloop-nieuwbouw ontwikkeling naar een appartementencomplex. Daarnaast is er een initiatief voor het kantorencomplex Kanaalcentrum aan de Europalaan 100-500. Een gedeelte van het kantorencomplex is tijdelijk getransformeerd naar wonen in het project Stadspoort-Zuid. Ook is er een tweede vestiging geopend van De Stadstuin om kleine, creatieve bedrijven huisvesting te kunnen bieden. Aan de Winthontlaan is een initiatief voor de vestiging van Holland Casino. Tot slot is het Van der Valk hotel maart 2017 geopend.

In Merwedekanaalzone maken we Utrecht samen
De transformatie van Merwedekanaalzone kan alleen in samenspraak met de stad. Ruim 170 belangstellenden kwamen dinsdag 10 januari 2017 af op de inspiratieavond over de Merdekanaalzone. In De Alchemist aan de Wilhelminalaan kwamen bewoners, ondernemers, eigenaren, belanghebbenden en andere geïnteresseerden samen om meningen en ideeën uit te wisselen over de nieuw te bouwen stadswijk. Op de informatiemarkt stonden vertegenwoordigers van onder meer ondernemers, eigenaren en organisaties in het gebied; Vechtclub, Alchemist, Villa Jongerius, WIJ 3.0, Skatepark, Meer Merwede, Business Eiland Utrecht, Rijkswaterstaat, provincie en gemeente. Na deze avond volgen nog drie stadsgesprekken op 21 maart 2017, 19 april 2017 en op een nader te bepalen avond. De informatie uit deze gesprekken wordt gebruikt bij het opstellen van de omgevingsvisie voor het gebied.

Maar Utrecht maken we samen, gaat niet alleen via de stadsgesprekken, MeerMerwede adviseert ons bij de transformatie, we zijn met de grondeigenaren in deelgebied 5 in gesprek over de uitwerking naar een stedenbouwkundig plan.
Ook met Academie van de Stad is een traject georganiseerd met de Hogeschool van de Kunsten Utrecht.  Ruim dertig tweedejaars studenten van de opleiding Spatial Design van de HKU buigen zich over de Merwedekanaalzone als nieuw te ontwikkelen stadswijk. De gemeente Utrecht heeft de beginnend ruimtelijk ontwerpers gevraagd om ideeën uit te werken die passen bij de uitdagingen van een groeiende stad, met thema’s als inbreiding, duurzaamheid en gezondheid. Op 7 april 2017 was er in het Stadskantoor een markt met de presentatie van de eindwerkstukken en antwoord op de vraag: hoe zorgen we ervoor dat de Merwedekanaalzone over 100 jaar een interessante en aantrekkelijke wijk is om te wonen, werken en ontspannen?

Via deze link kunt u alle projecten in dit gebied bekijken.

Het gebied Utrecht Science Park (USP)/Rijnsweerd is in de RSU  aangewezen als één van de drie economische kerngebieden van Utrecht; met meer dan 31.000 banen, 50.000 studenten en ongeveer 70.000 bezoekers per dag, is het gebied een economische motor voor de stad en regio. De opgave in dit gebied heeft primair als doel de ruimte en randvoorwaarden te blijven creëren voor de verdere groei van het USP/Rijnsweerd. Daarbij draait het om drie vraagstukken waarbij duurzame gezonde verstedelijking het leidend principe is:

• Het creëren van fysieke ruimte voor activiteiten en bedrijvigheid, zodat er een aantrekkelijk vestigingsklimaat is voor startups, scale-ups en grownups. Ook in de toekomst moet in de omgeving van het sciencepark voldoende ruimte worden geboden voor doorontwikkeling van innovaties en valorisatie.
• De bereikbaarheid van het sciencepark en omliggende gebieden; wat is nodig om na de aanleg van de tram het gebied bereikbaar te houden?
• Het maken van een aantrekkelijke en leefbare ontmoetingsplek die in verbinding staat met het centrum van Utrecht en de omgeving.

In 2016 is een start gemaakt met de prioritaire opgave Utrecht Sciencepark/Rijnsweerd door het aanstellen van een ruimtelijk regisseur voor dit gebied. Er is gewerkt aan het definiëren van de opgave, het opstarten van een aantal projecten, samenwerken in de netwerksamenwerking met de stad en alle partners in het gebied en aan de organisatie van de opgave.
Verder is gestart met het maken van een ruimtelijk/economische visie voor Rijnsweerd die de ontwikkelkansen voor het kantorenpark in beeld brengt. Ook zijn op regionaal niveau mogelijke satellietlocaties van het USP onderzocht. Met betrekking tot de bereikbaarheid van dit gebied is in het kader van het Bestuurlijk Overleg Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (BO MIRT) de Gebiedsverkenning Oost gestart, waarin gekeken wordt naar structurele oplossingsrichtingen voor de lange termijn. Het MIRT is het jaarlijkse programma waarin het Rijk de investeringen in de fysieke leefomgeving programmeert.
Op het Utrecht Science Park is meer ruimte gekomen voor start ups. Zo is de tweede Life Science Incubator geopend waarin startende ondernemingen gebruik maken van gedeelde laboratorium faciliteiten.  Ook is in 2016 ‘de UtrechtInc Garage’ geopend; dit is een pre-incubator en biedt co-working space voor start ups.

Bij het zoeken naar ontwikkelruimte, wordt onderscheid gemaakt tussen ruimte op het USP zelf en ruimte in Rijnsweerd. De Universiteit Utrecht maakt in 2017 een campusvisie voor het USP gebied waarbij die ontwikkelruimte wordt verkend. De gemeente Utrecht denkt en doet mee in dat proces.

Naast het maken van een visie voor toekomstige bouwontwikkelingen, wordt in 2017 flink gebouwd op het USP. Zo krijgt het  Prinses Máxima Centrum steeds verder vorm (verwachte opening 2018) en realiseert de Hogeschool Utrecht een nieuw faculteitsgebouw aan de Heidelberglaan (ook 2018). De Universiteit Utrecht bouwt in het noord-west cluster van het Utrecht Science Park een nieuw kantoorgebouw voor de faculteit Geowetenschappen (wat gedeeld wordt met Deltares en TNO). Ook bouwt de Universiteit een bestaand laboratorium om tot Earth Simulation Lab en wordt het Minnaertgebouw gerenoveerd. In het noord cluster realiseert het bedrijf Genmab een nieuw Research and Development Center. De verwachting is dat in 2017 ook de bouw start van de nieuwbouw van het RIVM aan de Weg tot de Wetenschap.

Een nieuwe ontwikkeling op het Utrecht Science park is de Internationale School Utrecht. De gemeente Utrecht, de Internationale School en de Universiteit Utrecht hebben  geconstateerd dat de locatie aan de Cambridgelaan een kansrijke locatie is voor de vestiging van de Internationale School. Met de Internationale School op het Science Park wordt het mogelijk het brede onderwijsaanbod te behouden en een goede plek te bieden. Bovendien wordt een aansprekend gebouw gerealiseerd en wordt het internationale vestigingsklimaat versterkt. De betrokken partijen voeren in 2017 een  haalbaarheidsonderzoek uit voor een school op deze locatie.

Voor Rijnsweerd wordt in 2017, samen met de Stichting Kantorenpark Rijnsweerd, een ruimtelijk/economische visie opgesteld. Dat gebeurt in een intensief traject van gebiedsateliers met alle belanghebbende partijen. Daarbij is het nadrukkelijk de opgave om Rijnsweerd te verbinden met het USP en de stad. Verder wordt gekeken hoe op korte termijn ruimte kan worden gevonden in Rijnsweerd voor scale-ups die niet terecht kunnen op USP, maar die we wel graag in Utrecht houden. In 2017 wordt ook een stedenbouwkundig progamma van eisen gemaakt voor het gebied Archimedeslaan 16.

Bij de opgave bereikbaarheid is het van belang om in 2017 scherp te krijgen welke oplossingsrichting nodig is om het gebied bereikbaar te houden en daarmee te kunnen ontwikkelen. Dat wordt in beeld gebracht in de verdieping op de gebiedsverkenning die in het kader van het BO MIRT wordt uitgevoerd. Concrete opgaven voor USP/Rijnsweerd zijn helderheid krijgen over oplossingsrichtingen als een USP Station, een multimodale knoop op Rijnsweerd en de ontsluiting van het USP (vanuit de wens om een autoluw centrum te maken). Ook een verbetering van het fietsnetwerk (zowel stedelijk als regionaal) is een opgave. Met de vaststelling van het Tracébesluit Ring Utrecht A27/A12 wordt duidelijk welke maatregelen genomen gaan worden aan de A27 en A28. De inpassing van deze ingrepen heeft een grote impact op dit gebied (bijvoorbeeld de onderdoorgangen bij de Weg tot de Wetenschap en de Archimedeslaan) en de reconstructie van knooppunt Rijnsweerd).

Bij het maken van een aantrekkelijke en leefbare ontmoetingsplek gaat het om een mix van functies, een aantrekkelijke openbare ruimte en verbinding met het groen. Net als de hierboven genoemde opgaven is samenwerking met alle partners in het gebied op dit punt cruciaal. Het werken aan deze opgave betekent daarom vooral ook investeren in samenwerking met partners als de Universiteit Utrecht, Stichting USP, Hogeschool Utrecht UMCU, SKR enzovoort.

Via deze link kunt u alle projecten in dit gebied bekijken.